Plasticvrij Leven

Praktische tips voor een duurzaam, plasticvrij leven


Al in 1997 ontdekte Kapitein Charles Moore plastic in de Grote Oceaan. Sindsdien is het probleem nog vele malen groter geworden. De gemiddelde Europeaan zorgt voor 33 kilo plastic afval per jaar, waarvan een groot deel in het milieu terechtkomt en niet gerecycled kan worden.
Het wordt steeds belangrijker om te streven naar een plasticvrij leven. Maar waar moet je op letten en hoe bereik je dat? Lees snel verder voor de grootste oorzaken en gevolgen en ontdek wat jij kunt doen om plasticvrij te leven.


Het ontstaan van het plastic probleem

Plastic – ooit bestempeld als een wondermateriaal vanwege zijn veelzijdigheid en duurzaamheid – heeft zich inmiddels ontpopt tot een wereldwijde ecologische nachtmerrie. De aarde is doordrenkt met plastic. De plastic overblijfselen beperken zich niet langer alleen tot onze alledaagse voorwerpen, maar het is ook te vinden in de oceanen, landmassa's en zelfs in de lucht die we inademen.

De overvloed aan plastic afval heeft angstaanjagende proporties bereikt, met schattingen van miljarden tonnen die zich opstapelen in stortplaatsen en oceanen. De gevolgen op de lange termijn zijn huiveringwekkend, variërend van verstikkende zeedieren en vervuilde ecosystemen tot onomkeerbare klimaatverandering. 

Plastic in voedsel

De microplastics van synthetische kleding en cosmetica worden meestal weggespoeld via het riool. Het slib dat in het riool ontstaat wordt in veel landen gebruikt als mest. Zo belandt er dus microplastic op de akkers waar groenten en fruit geteeld wordt. Zelfs het voedsel dat we eten bevat plastic. Het is dus belangrijk om te voorkomen dat er microplastic naar het riool gaat: vermijd synthetische kleding en check cosmetica op microplastic!

Plastic in je lichaam

Plastic in je lichaam is natuurlijk al geen fijn idee, maar het heeft ook nog eens gevolgen voor je gezondheid. Ondanks dat er nog onderzoeken naar lopen, is al wel gebleken dat plastic hormoonverstorende stoffen bevat (met name PFAS) en dat plastic ook andere chemicaliën in het water absorbeert, die daardoor in het lichaam terechtkomen. Er moet dus écht actie ondernomen worden om te voorkomen dat het aantal microplastics (en de nog kleinere nanoplastics) groeit.

Plasticvrije maand

Om meer mensen in actie te laten komen zijn er verschillende challenges, bijvoorbeeld Plastic Free July, een initiatief van de Plastic Free Foundation. Je wordt uitgedaagd om een maand lang zoveel mogelijk plastic te vermijden en zelfs verpakkingsvrij te shoppen. Zo belandt er véél minder plastic in de afvalbak (of het milieu). Veel mensen houden dit zelfs langer vol, waardoor de afvalberg minder hard doorgroeit. Hoe meer mensen hieraan meedoen, hoe meer hoop er is voor het plasticprobleem.

Helemaal plasticvrij leven is bijna een mission impossible. Daarom is het uiteindelijke doel vooral om zo plasticvrij mogelijk te leven, stapje voor stapje. Elke verandering heeft impact, echt waar!

Plasticvrij onderweg

Velen van ons zijn vaak onderweg. Een dagje uit, op weg naar werk, naar studie of op vakantie... Daarbij genieten we ook weleens van een smoothie, kopje koffie of thee en een lekker hapje. Nu er steeds meer regels komen over het uitgeven van wegwerpplastic betaal je steeds meer voor jouw koffie to-go of in plastic verpakte sandwich. Overweeg daarom een eigen thermosbeker of lunchbakje/-wrap mee te nemen.

Je krijgt bij sommige plekken zelfs korting op je drankje to-go als je je eigen beker meeneemt! Plastic rietjes zijn inmiddels vervangen door papieren rietjes, maar ook die zijn niet écht ideaal. Neem dus je eigen rietjes van rvs, glas of bamboe mee en zeg dat je geen rietje hoeft.

Plasticvrij huishouden

Ook in het huishouden kan je de switch naar een plasticvrij leven maken. Er komt bizar veel plastic kijken bij schoonmaakmiddelen, verzorgingsproducten en woonproducten. Ga voor DIY-schoonmaakmiddelen, microplastic-vrije verzorging en goede kwaliteit accessoires.

Niet alleen de producten zelf, maar ook de verpakkingen kun je meenemen in je besluit. Denk hierbij bijvoorbeeld aan wattenschijfjes in plastic verpakking; ga voor wasbare schijfjes en tel uit je winst!

Tip: Gebruik de app Beat the Microbead van Plastic Soup Foundation om de ingrediëntenlijst van verzorgingsproducten te scannen en te zien of er microplastics in zitten.

Plasticvrij koken

Pannen van email en keramiek zijn een gezond alternatief voor pannen met anti-aanbaklaag. Verder zijn veel spatels en borden gemaakt van kunststof, terwijl je ook voor houten of 100% siliconen versies kunt kiezen (dit is geen plastic!).

Ook het bewaren van voedsel kan soms een uitdaging zijn. Al snel grijpen we naar de vershoudfolie. Dit is helaas niet te recyclen, dus kies voor een duurzaam alternatief, zoals: bijenwasdoeken, food containers/bags en platinum siliconen deksels voor je eigen bakjes.

De ingrediënten van je maaltijden komen ook vaak (deels) verpakt in plastic. Probeer deze eens te vermijden en neem je eigen herbruikbare/wasbare tasjes mee. Koop lokaal, of ga naar een verpakkingsvrije winkel!

Plasticvrije omgeving

Je kunt een stap verder gaan dan alleen je eigen leven verduurzamen. Ga op pad (alleen of met buren/vrienden) en ga ploggen! Dit concept komt uit Zweden en is het opruimen van zwerfafval tijdens het joggen. Je kunt natuurlijk ook op je gemakje een wandeling maken en oprapen wat je tegenkomt. Ga voorbereid op weg met een grijper en een afvalzak!

Door actief deel te nemen aan plogging, verander je niet alleen je persoonlijke levensstijl, maar draag je ook bij aan een grotere beweging tegen de plasticplaag die onze planeet teistert. Samen kunnen we een kettingreactie in gang zetten die reikt tot in de uithoeken van onze samenleving. Het ploggen herinnert ons eraan dat de oorsprong van het plasticprobleem nauw verweven is met ons dagelijks leven en onze keuzes. Wat begon als een oplossing voor gemak, heeft geleid tot een crisis die ecosystemen en toekomst bedreigt.

Bekijk ook

Micro-plastics

Microplastics en wat je daarover moet weten
Het gaat er steeds vaker over: microplastics. Maar wat is het en wat zijn de gevolgen? Dat lees je hier, inclusief tips.

Lees meer


Circulaire producten en circulariteit: wat houdt het in?
Circulariteit en circulair zijn begrippen die je soms tegenkomt wanneer het gaat over duurzaamheid, maar wat houden ze in? Lees het hier!

Lees meer