Welke soorten plastic zijn veilig en welke kan je beter vermijden?

 

Er bestaan verschillende soorten plastic. Elke soort plastic wordt gemaakt op basis van verschillende grondstoffen. De ene soort is schadelijker voor mens en milieu dan de andere soort. Op sommige producten (vaak op de onderkant) vind je een plastic code. Deze code geeft aan van welk soort plastic het product is gemaakt.

Plastic codes bedacht door industrie

Wat belangrijk is om te weten is dat: de plastic nummers of codes zijn bedacht door de plastic industrie. Het wordt gebruikt om plastic eenvoudiger te kunnen recyclen. De codes geven geen betrouwbare indicatie over veiligheid of gifstoffen. Een fabrikant is namelijk niet verplicht om aan te geven welke grondstoffen een plastic soort allemaal exact bevat.

Plastic soorten overzicht

Onderstaand een overzicht van de plastic codes. Daaronder vind je voor elke soort de bijbehorende risico’s en in welke producten ze voorkomen.

1. PET of PETE (enigzins vermijden)
2. HDPE (relatief veilig)
3. PVC (vermijden)
4. LDPE (relatief veilig)
5. PP (relatief veilig)
6. PS (vermijden)
7. Overig (vermijden)

 

1. PET of PETE (polyethyleen tereftalaat)

Veiligheid:
Enigzins vermijden

Veelal gebruikt voor:
Voor plastic flessen voor o.a. water, frisdrank, olijfolie, mondwater, ketchup. Maar ook voor koekverpakkingen, verpakkingen van magnetronmaaltijden, vloerbedekking en zelfs kleding (polyester).

Risico’s:
Deze plastic variant is alleen geschikt voor eenmalig gebruik. Het beschadigt snel en hierdoor lekken eenvoudig gifstoffen aan de inhoud van de verpakking. PET plastic bevat o.a. antimoon(III)oxide, bij proefdieren is gebleken dat deze stof kankerverwekkend is. Het is nog onbekend of dit effect ook voor mensen geldt.

Hoe vermijden?
Veel mensen kopen waterflesjes in de supermarkt en vullen deze opnieuw met water. Deze flesjes zijn echter bestemd voor eenmalig gebruik, niet voor langdurig navullen. Daar zijn ze niet voor gemaakt. Des te ouder de fles (en beschadigingen) des te hoger te kans op antimoon(III)oxide in het water in de fles. Koop een glazen waterfles of bidon. Zorg voor een grote opening (de hals van de fles). Dan kan je de fles goed schoonmaken of zelfs in de vaatwasser plaatsen.

 

 

2. HDPE (High Density Polyethylene)

Veiligheid:
Relatief veilig

Veelal gebruikt voor:
Plastic melk flessen (bijv: 2 liter uitvoeringen), shampoo flessen, speelgoed, afwasmiddel flessen, auto onderdelen, vuilniszakken, plastic bewaarbakjes en diepvriesbakjes.

Risico’s:
Dit wordt gezien als een van de veiligere varianten. Er zijn onderzoeken die aantonen dat wanneer deze plastic soort in UV licht word geplaatst de stof Nonylfenol lekt aan de inhoud van de verpakking. Nonylfenol is een hormoonverstorende stof net als BPA. Maar dit wordt nog niet voldoende onderbouwd.

 

 

3. PVC of Vinyl (Polyvinyl Chloride)

Veiligheid:
Volledig vermijden

Veelal gebruikt voor:
Douchegordijnen, opblaasbare zwembandjes & luchtbedden, vinyl vloerbedekkingen (in de volksmond “zeil/zijl” genoemd), shampoo flessen, medische producten zoals bloedzakken.

Risico’s:
Vermijd deze plastic soort. Een van de belangrijkste bestandsdelen zijn ftalaten. Dit is een weekmaker die ervoor zorgt dat het plastic buigzaam is. Er wordt al lange tijd gewaarschuwd voor weekmakers. Het zijn hormoonverstoorders die kunnen leiden tot o.a. onvruchtbaarheid. Sinds 2004 zijn ftalaten verboden in kinderspeelgoed.

Tip:
Twijfel je of een product van PVC is gemaakt? Vaak herken je de geur snel. Die is namelijk vrij specifiek en sterk. Denk aan de geur van een opblaasbaar luchtbed.

 

 

4. LDPE (Low Density Polyethylene)

Veiligheid:
Relatief veilig

Veelal gebruikt voor:
Coating van binnenzijde van kartonnen melk- en yoghurtpakken, coating van binnenzijde papieren drinkbekertjes, speelgoed, knijpflessen (bijvoorbeeld honing of sauzen), huishoudfolie, plastic tassen.

Risico’s:
Er zijn onderzoeken die aantonen dat wanneer deze plastic soort in UV licht word geplaatst de stof Nonylfenol lekt aan de inhoud van de verpakking. Nonylfenol is een hormoonverstorende stof net als BPA. Maar dit wordt nog niet voldoende onderbouwd.

Hoe vermijden?
Gebruik op je werk koffiebeker van glas, steen of porselein. Gebruik glazen bakjes om eten in te bewaren of in te vriezen. Bij biologische winkels of bij de lokale boer kan je yoghurt en melk vaak in glazen flessen kopen.

 

5. PP (Polypropeen)

Veiligheid:
Relatief veilig

Veelal gebruikt voor:
Dezelfde doeleindes als polyethyleen plastics (zie nummer 1, 2 en 3). Bijvoorbeeld gebruikt voor ketchup flessen, yoghurt bakjes, margarine kuipjes, rietjes en wegwerpluiers. In de foto hiernaast zie je een close-up van een Blue Band margarine kuipje.

Risico’s:
Een van de veiligste plastic soorten. Maar ook hier is een onderzoek geweest dat deze plastic mogelijk stoffen lekt, in dit geval oleamide. Maar dit wordt nog onvoldoende onderbouwd door andere onderzoeken.

 

 

6. PS (Polystyreen)

Veiligheid:
Volledig vermijden

Veelal gebruikt voor:
Wegwerp bestek en servies, frietbakjes, CD’s & DVD’s, fietshelmen, kledinghangers, vleesschaaltjes (waarop vlees in de supermarkt ligt), groenteverpakkingen (zie het champignonbakje op de foto hiernaast),piepschuim, plantentrays en isolatiemateriaal gebruikt voor de bouw van huizen.

Risico’s:
De boosdoeners hier zijn “styreen” en “benzeen”. Meerdere onderzoeken hebben uitgewezen dat deze stoffen kankerverwekkend en hormoonverstorend zijn. Hormoonverstoringen kunnen o.a. leiden tot onvruchtbaarheid.

 

 

7. Overige plasticsoorten

Veiligheid:
Volledig vermijden

Veelal gebruikt voor:
Niet alle plastic soorten van onder een van de eerder genoemde categorieën. Nummer 7 is de grote vergaarbak van alle overgebleven soorten. Hier vallen de afbreekbare plasticsoorten onder, maar ook plastic zoals polycarbonaat dat BPA en BPS bevat. Hiernaast zie je een foto van een plastic rijstverpakking (biologische rijst van de Lidl) met code 7.